Kaplan Kırlangıçkuyruk – Southern Swallowtail – Baluchi Yellow Swallowtail
Alexanor veya güney kırlangıçkuyruğu, Papilionidae veya swallowtails bir kelebek türüdür.
Kelebek 62-70 mm kanat açıklığına sahiptir. Nisan, Temmuz ayları arasında, tek bir nesilde, dağlık bölgelerde (1700 m), Avrupa, Küçük Asya, Balkanlar ve Asya’da uçar.
Açıklama
Papilio alexanor Papilio machaon’a benzer, ancak, forsing’in üçüncüsü tamamen siyah değil, ama geniş bir siyah bant tarafından temelde ve distal olarak sınırlanmıştır. Bantlar, arkada sarı temel alanla sınırlanan, arka kanat boyunca devam eder.
Larva, P. machaon’unkine benzer, fakat daha fazla alacalı, kırmızı noktalar daha büyük ve parlaktır; Bulunduğu bitkilerin saplarının beyazlaştığı, epidermisin kemirildiği için bulunması kolaydır. Pupa, baklava kenarları ve düz olmayan yüzeyi ile çok gri, çok düzdür; taşlara tutturulmuş ve küçük bir taş parçacığına benzemektedir.
Sistematik
Papilionidae
Papilio alexanor (Esper,1800)
ALT TÜRLER :
Papilio alexanor alexanor Esper,1800
Papilio alexanor orientalis Romanov, 1884 (Ermenistan)
Papilio alexanor hazarajatica Wyatt, 1961 (Türkmenistan)
Papilio alexanor judeus Staudinger, 1893 (Özbekistan)
Papilio alexanor voldemar Kreuzberg, 1989 (Tianşan dağları batısı)
Papilio alexanor destelensis [Nel & Chauliac, 1983]
Papilio alexanor radighierii [Sala & Bollino, 1991]
Genel Özellikler
Oldukça iri ve son derece güzel bir kelebektir. Ön kanat ön kenarına dik çizgilerden bazala yakın olanı alt kenara kadar devam eder, arka kanatta da öndekiyle bütünlük oluşturacak şekilde devam eder. Aynı şekilde Orta dış bölgedeki siyah çizgi de arka kanatta devam eder. Bunların arasında ön kanatta iki kısa çüzgü vardır, arka kanatta da ince uzun bir diskal benek bulunur.
Türkiye Dağılımı
Trakya ve Batı Karadeniz hariç bütün bölgelerde seyrek ve yerel bir dağılım gösterir.
Dünya Dağılımı
Daha çok doğuya özgü bir kelebektir. Güney Avrupa, Ortadoğu, İran, Afganistan ve Orta Asya’da görülür.
Yaşam Döngüsü
Habitat : Sıcak ve bol çiçekli yamaçları tercih eder.
Uçuş zamanı : Mayıs – Temmuz aylarında uçarlar.
Rakım : 500 m. ve üzerindeki rakımlarda görülür.
Konukçu Bitki : Tırtılları Opopanax chironium, O. hispidus, Seseli montanum, S. libanotis, Ptychotis heterophylla, Trinia vulgaris, Pimpinella saxifraga, Falcaria vulgaris, Torilis heterophylla, Ferula communis, F. karategina, F. ugamica, Carum carvi türü bitkilerle beslenir.
Davranış
– Pembe ve eflatun renkli çiçeklere karşı daha duyarlıdır. İlkbahar kelebeğidir. Kışı pupa olarak geçirir.
– Papilio alexanor Papilio machaon’a benzer, ancak, forsing’in üçüncüsü tamamen siyah değil, ama geniş bir siyah bant tarafından temelde ve distal olarak sınırlanmıştır. Bantlar, arkada sarı temel alanla sınırlanan, arka kanat boyunca devam eder.
Larva, P. machaon’unkine benzer, fakat daha fazla alacalı, kırmızı noktalar daha büyük ve parlaktır; Bulunduğu bitkilerin saplarının beyazlaştığı, epidermisin kemirildiği için bulunması kolaydır. Pupa, baklava kenarları ve düz olmayan yüzeyi ile çok gri, çok düzdür; taşlara tutturulmuş ve küçük bir taş parçacığına benzemektedir.
Benzer Türler ve Ayırt Edilme Yöntemleri
İlk bakışta erik kırlangıçkuyruğu ve kırkalgıçkuyruğa benzese de kırlangıçkuyruğa göre daha ince ve fistosuz ortadış bandı, arka kanatta da devam eden bazal bölgedeki bant, arka kanatta ince uzun diskal benek ile diğerlerinden rahatlıkla ayrılır.
Koruma Statüsü
Korunan bir türdür.
